Ganesh Chaturthi 2025: ગણેશ ચતુર્થી પહેલા ઘરમાં માટીનું આગમન, ફક્ત પરંપરા નહીં; પણ ગણપતિના શુભ આગમનનું પ્રતીક

Ganesh Chaturthi 2025: ગણેશ ચતુર્થીના પવિત્ર તહેવાર પહેલા ઘરમાં માટી લાવવાની પરંપરા ફક્ત એક ધાર્મિક રિવાજ નથી, પરંતુ તેને ભગવાન ગણેશના શુભ આગમનની નિશાની પણ માનવામાં આવે છે.

By: Dharmendra ThakurEdited By: Dharmendra Thakur Publish Date: Sat 23 Aug 2025 11:25 AM (IST)Updated: Sat 23 Aug 2025 11:25 AM (IST)
why-clay-ganpati-is-kept-before-ganesh-chaturthi-2025-590379

Ganesh Chaturthi 2025: ગણેશ ચતુર્થીના પવિત્ર તહેવાર પહેલા ઘરમાં માટી લાવવાની પરંપરા ફક્ત એક ધાર્મિક રિવાજ નથી, પરંતુ તેને ભગવાન ગણેશના શુભ આગમનની નિશાની પણ માનવામાં આવે છે. શાસ્ત્રો અને લોક માન્યતાઓમાં આ પરંપરાનો ઊંડો અર્થ છુપાયેલો છે, જે ઘરમાં સુખ, સમૃદ્ધિ અને સકારાત્મક ઉર્જાને આમંત્રણ આપે છે.

જેમ જેમ ગણેશ ચતુર્થી નજીક આવે છે, બજારો રંગબેરંગી ગણપતિની મૂર્તિઓથી ઉભરાય છે અને ભક્તો પોતાના ઘરે ગણપતિને લાવવાની તૈયારીમાં લાગી જાય છે. જોકે, આ તહેવારના થોડા દિવસો પહેલા, દરેક ઘરમાં ખાસ માટી લાવવામાં આવે છે અને તેને પૂજા સ્થળની નજીક ખૂબ જ આદર સાથે રાખવામાં આવે છે.

આ માટી લાવવી એ ફક્ત મૂર્તિ બનાવવાની પ્રક્રિયા નથી, પરંતુ ભગવાન ગણેશને પ્રેમપૂર્વક તમારા જીવનમાં આમંત્રિત કરવાનું એક આધ્યાત્મિક આમંત્રણ છે. આ એક પ્રાચીન આધ્યાત્મિક પરંપરાનો ભાગ છે, જેમાં ઊંડી માન્યતાઓ અને રહસ્યો છુપાયેલા છે.

શાસ્ત્રો અનુસાર, માતા પાર્વતીએ ગંગા સ્નાન દરમિયાન પોતાના શરીરના લેપની માટીમાંથી ભગવાન ગણેશને જન્મ આપ્યો હતો, તેથી જ ગણેશને 'મૃણ્મય' (માટીમાંથી જન્મેલા) કહેવામાં આવે છે. ભક્તો દ્રઢપણે માને છે કે ગણપતિની પૂજામાં ફક્ત તે જ માટીનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ જેમાં શુદ્ધતા અને જીવંત ઉર્જા હોય.

શુભ તિથિ અને વિધિ

ભાદ્રપદ મહિનાના શુક્લ પક્ષની ચતુર્થી પહેલા કોઈપણ દિવસે શુભ મુહૂર્તમાં માટી ઘરે લાવવામાં આવે છે. આ વર્ષે ગણેશ ચતુર્થી (Ganesh Chaturthi 2025) 27 ઓગસ્ટના રોજ છે. એક જૂની માન્યતા અનુસાર, માટી લાવતી વખતે 'ઓમ ગણ ગણપતયે નમઃ' મંત્રનો જાપ કરવાથી તે માટીમાં ગણપતિના આશીર્વાદ પ્રાપ્ત થાય છે. આ માટી ઘણીવાર નદીઓના કિનારે, ખેતરોમાં અથવા શિવ મંદિરના દરવાજા પરથી લેવામાં આવે છે, કારણ કે આ સ્થળોની માટી પવિત્ર અને સકારાત્મક ઉર્જાનું કેન્દ્ર માનવામાં આવે છે.

ઘરમાં આ પવિત્ર માટી રાખવાના શુભ લાભો

  • આ માટી ઘરમાં રાખવાથી શુભ ઉર્જા આવે છે.
  • તે નકારાત્મક શક્તિઓને દૂર રાખવામાં મદદ કરે છે.
  • ઘરે માટી લાવવાથી નવા કાર્યની શરૂઆતમાં સફળતા પ્રાપ્ત થાય છે.
  • આ પરંપરા પરિવારમાં સુમેળ અને એકતા વધારવામાં પણ મદદરૂપ થાય છે.
  • શિલ્પકારો પણ માને છે કે ગણેશ મૂર્તિ માટે વપરાતી માટીમાં ખાસ ઉર્જા હોય છે.

ગણપતિના આગમનનો ગુપ્ત સંકેત

એવું કહેવાય છે કે ઘરમાં માટીનું આગમન ખરેખર ગણપતિના આગમનનો પ્રથમ સંકેત છે. જ્યારે આ માટી ઘરમાં રાખવામાં આવે છે, ત્યારે તે એક સંકેત છે કે વિઘ્નહર્તા પોતે તમારા ઘરે પધારવાના છે. આ પરંપરા આપણને યાદ અપાવે છે કે આપણે ફક્ત તહેવારની તૈયારી જ નથી કરી રહ્યા, પરંતુ આપણી અંદર રહેલી નકારાત્મકતાને માટી સાથે ભેળવીને એક નવી શરૂઆત પણ કરવાના છીએ. આ રીતે, માટીની પરંપરા ગણેશ ચતુર્થીના આધ્યાત્મિક મહત્વને વધુ ગહન બનાવે છે.