Indian Space Station: ભારતે અંતરિક્ષ ક્ષેત્રમાં એક મોટું પગલું ભર્યું છે અને તેના પ્રથમ ભારતીય સ્પેસ સ્ટેશનનું મોડેલ રજૂ કર્યું છે. શુક્રવારે દિલ્હીના ભારત મંડપમ ખાતે શરૂ થયેલા રાષ્ટ્રીય અંતરિક્ષ દિવસ ઉજવણી પ્રસંગે ISROએ આ સ્ટેશનના પ્રથમ મોડ્યુલનું મોડેલ પ્રદર્શિત કર્યું.
ભારત 2028 સુધીમાં આ સ્ટેશનનો પ્રથમ ભાગ લોન્ચ કરવાની યોજના ધરાવે છે. અત્યાર સુધીમાં ફક્ત બે દેશો અમેરિકા સહિત સાથી દેશોના આંતરરાષ્ટ્રીય અવકાશ મથક (ISS) અને ચીનના ટિઆંગોંગ સ્ટેશન અવકાશમાં કાર્યરત છે.
આ સ્ટેશન 2035 સુધીમાં બનાવવામાં આવશે
ઇસરોએ જણાવ્યું હતું કે સ્ટેશન BAS-01નું પહેલું મોડ્યુલ લગભગ 10 ટન વજન ધરાવતું હશે અને તેને પૃથ્વીની ભ્રમણકક્ષામાં 450 કિલોમીટરની ઊંચાઈએ સ્થાપિત કરવામાં આવશે. ભારત 2035 સુધીમાં કુલ પાંચ મોડ્યુલ ઉમેરીને એક સંપૂર્ણ સ્પેસ સ્ટેશન બનાવવાની યોજના ધરાવે છે.
ભારતીય સ્પેસ સ્ટેશનની ખાસ વિશેષતાઓ
- તેમાં સંપૂર્ણપણે ભારતીય નિર્મિત પર્યાવરણ નિયંત્રણ અને જીવન સહાય સિસ્ટમ (ECLSS) હશે.
- અન્ય વાહનો ભારત ડોકિંગ સિસ્ટમ અને ભારત બર્થિંગ મિકેનિઝમ દ્વારા કનેક્ટ થઈ શકશે.
- સ્ટેશનમાં ઓટોમેટેડ હેચ સિસ્ટમ, માઇક્રોગ્રેવિટી રિસર્ચ પ્લેટફોર્મ અને વૈજ્ઞાનિક ઇમેજિંગ માટે વ્યૂપોર્ટ હશે.
ભારતનું સ્પેસ સ્ટેશન માનવ સ્વાસ્થ્ય, અવકાશ દવા અને જીવન વિજ્ઞાન પર માઇક્રોગ્રેવિટીની અસરો પર સંશોધન કરશે. લાંબા ગાળાની માનવ હાજરી માટે જરૂરી ટેકનોલોજી પણ અહીંથી વિકસાવવામાં આવશે. આ ઉપરાંત, આ સ્ટેશનમાં અંતરિક્ષ પ્રવાસન પણ થશે, જે વાણિજ્યિક
અંતરિક્ષ ક્ષેત્રમાં ભારત માટે નવા માર્ગો ખોલશે.
ભારતનું વર્ચસ્વ વધશે
આ સ્ટેશન આંતરરાષ્ટ્રીય સહયોગને પ્રોત્સાહન આપશે અને ભારતને વૈશ્વિક સંશોધન કેન્દ્ર બનાવશે. ઉપરાંત, આ પ્રોજેક્ટ યુવાનોને અવકાશ વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજી ક્ષેત્રમાં કારકિર્દી બનાવવા માટે પ્રેરણા આપશે.