Mahalaxmi Vrat Katha in Gujarati: મહાલક્ષ્મી વ્રતની શરૂઆત 31 ઓગસ્ટના રોજ થઈ ગઈ છે. મહાલક્ષ્મી વ્રત 14 સપ્ટેમ્બરના રોજ સમાપ્ત થશે. 16 દિવસના આ મહાલક્ષ્મી વ્રતની કથા આજે ગુજરાતી જાગરણ તમને અહીં જણાવશે. મહાલક્ષ્મી વ્રત ભાદ્રપદ માસની શુક્લ પક્ષની અષ્ટમીથી શરૂ થઈને આસો માસના કૃષ્ણ પક્ષની અષ્ટમી સુધી, 16દિવસો સુધી પાળવામાં આવે છે . આ વ્રત માતા લક્ષ્મીની વિશેષ કૃપા પ્રાપ્ત કરવા માટે કરવામાં આવે છે, જેનાથી વ્યક્તિના તમામ પ્રકારના દુઃખ અને ક્લેશ દૂર થાય છે, ધન-ધાન્યની પ્રાપ્તિ થાય છે, અને તમામ મનોકામનાઓ સિદ્ધ થાય છે .
મહાલક્ષ્મી વ્રત કથા (મહાલક્ષ્મી વ્રત મહાત્મ્ય | Mahalaxmi Vrat Katha | પૂજા વિધ)
મહર્ષિ શ્રી વેદવ્યાસજી એક સમયે હસ્તિનાપુર પધાર્યા હતા, જ્યાં મહારાજ ધૃતરાષ્ટ્રે તેમનું આદરપૂર્વક સ્વાગત કર્યું હતું . માતા કુંતી અને ગાંધારીએ વેદવ્યાસજીને પ્રશ્ન કર્યો કે તેમને કોઈ એવું સરળ વ્રત અને પૂજન બતાવો જેનાથી તેમનું રાજ્ય, લક્ષ્મી, સુખ-સંપત્તિ, પુત્ર-પૌત્ર અને પરિવાર સુખી રહે . આ સાંભળીને શ્રી વેદવ્યાસજીએ શ્રી મહાલક્ષ્મીજીના વ્રતનું વર્ણન કર્યું, જે દર વર્ષે આસો કૃષ્ણ અષ્ટમીના દિવસે વિધિવત રીતે કરવામાં આવે છે અને જેનાથી સદા લક્ષ્મીજીનો નિવાસ અને સુખ-સમૃદ્ધિમાં વૃદ્ધિ થાય છે .
મહાલક્ષ્મી વ્રતની વિધિ:
વેદવ્યાસજીએ જણાવ્યું કે આ વ્રત ભાદ્રપદ શુક્લ અષ્ટમીથી શરૂ થાય છે . આ દિવસે સ્નાન કરીને 16 સુતરનો એક દોરો બનાવવામાં આવે છે, જેમાં 16 ગાંઠો બાંધવામાં આવે છે અને તેને હળદરથી પીળો કરવામાં આવે છે . દરરોજ આ દોરાને ધૂપ આપવો અને 16 ઘઉં ચઢાવવા. આસો કૃષ્ણ અષ્ટમીના દિવસે ઉપવાસ રાખીને, માટીના હાથી પર શ્રી લક્ષ્મીજીની પ્રતિમા સ્થાપિત કરીને વિધિવત પૂજન કરવું જોઈએ . શ્રદ્ધા અને ભક્તિપૂર્વક મહાલક્ષ્મીજીનું વ્રત-પૂજન કરવાથી રાજ્ય લક્ષ્મીમાં સદા વૃદ્ધિ થતી રહે છે .
આ પણ વાંચો
કુંતી અને ગાંધારીની કથા: (મહાલક્ષ્મી વ્રતની પૌરાણિક કથા Mahalaxmi Vrat Pauranik Katha)
વેદવ્યાસજી પાસેથી વ્રતનું વિધાન સાંભળીને, કુંતી અને ગાંધારીએ ભાદ્રપદ શુક્લ અષ્ટમીથી પોતપોતાના મહેલોમાં નગરની સ્ત્રીઓ સાથે વ્રતનો આરંભ કર્યો . ૧૫ દિવસ વીતી ગયા અને ૧૬મા દિવસે આસો કૃષ્ણ અષ્ટમીના દિવસે, ગાંધારીએ નગરની તમામ પ્રતિષ્ઠિત મહિલાઓને પોતાના મહેલમાં પૂજન માટે બોલાવી . માતા કુંતીના મહેલમાં કોઈ પણ મહિલા પૂજન માટે ન આવી, અને ગાંધારીએ કુંતીને પણ ન બોલાવ્યા [૧, ૨]. આને કુંતીએ પોતાનું મોટું અપમાન સમજ્યું અને ઉદાસ થઈને બેસી ગયા, પૂજનની કોઈ તૈયારી ન કરી.
જ્યારે પાંચ પાંડવો (યુધિષ્ઠિર, અર્જુન, ભીમ, નકુલ અને સહદેવ) મહેલમાં આવ્યા, ત્યારે તેમણે કુંતીને ઉદાસ જોઈને તેનું કારણ પૂછ્યું. કુંતીએ કહ્યું કે આજે મહાલક્ષ્મીજીનો વ્રતનો ઉત્સવ ગાંધારીના મહેલમાં ઉજવાઈ રહ્યો છે, અને ગાંધારીના 100 પુત્રોએ એક વિશાળ માટીનો હાથી બનાવ્યો છે, જેના કારણે બધી મહિલાઓ ત્યાં જતી રહી છે અને તેના મહેલમાં કોઈ આવ્યું નથી.
આ સાંભળીને અર્જુને કહ્યું કે હે માતા, તમે પૂજનની તૈયારી કરો અને નગરમાં ઢંઢેરો પીટાવો કે "અમારા અહીં સ્વર્ગના ઐરાવત હાથીની પૂજા થશે". કુંતીએ નગરમાં ઢંઢેરો પીટાવ્યો અને વિશાળ પૂજાની તૈયારીઓ થવા લાગી. બીજી તરફ, અર્જુને સ્વર્ગમાંથી ઐરાવત હાથીને બોલાવી લીધો.
આખા નગરમાં વાત ફેલાઈ ગઈ કે કુંતીના મહેલમાં સ્વર્ગમાંથી ઇન્દ્રનો ઐરાવત હાથી પૃથ્વી પર ઉતારીને પૂજવામાં આવશે. આ સમાચાર સાંભળીને નગરના તમામ સ્ત્રી-પુરુષો, બાળકો અને વૃદ્ધોની ભીડ એકઠી થવા લાગી. ગાંધારીના મહેલમાં પણ હલચલ મચી ગઈ અને ત્યાં એકઠી થયેલી તમામ મહિલાઓ પોતાની થાળીઓ લઈને કુંતીના મહેલ તરફ જવા લાગી. જોતજોતામાં કુંતીનો આખો મહેલ ખીચોખીચ ભરાઈ ગયો.
માતા કુંતીએ ઐરાવતને ઊભો રાખવા માટે અનેક રંગોના ચોક પુરાવીને નવા રેશમી વસ્ત્રો બિછાવ્યા. નગરજનો ફૂલ-માળા, અબીલ, ગુલાલ, કેસર હાથમાં લઈને સ્વાગતની તૈયારીમાં હરોળબંધ ઊભા હતા. જ્યારે સ્વર્ગમાંથી ઐરાવત હાથી પૃથ્વી પર ઉતરવા લાગ્યો, ત્યારે તેના આભૂષણોનો અવાજ ગુંજવા લાગ્યો અને ઐરાવતના દર્શન થતાં જ જયકારના નારા લાગવા માંડ્યા.
સાંજના સમયે ઇન્દ્રનો મોકલેલો ઐરાવત હાથી માતા કુંતીના ભવનના ચોકમાં ઉતરી આવ્યો. ત્યારે તમામ નારીઓએ પુષ્પમાળા, અબીલ, ગુલાલ, કેસર વગેરે સુગંધિત પદાર્થો ચઢાવીને તેનું સ્વાગત કર્યું. રાજ્ય પુરોહિત દ્વારા ઐરાવત પર મહાલક્ષ્મીજીની મૂર્તિ સ્થાપિત કરીને વેદ મંત્રોચ્ચાર દ્વારા પૂજન કરવામાં આવ્યું. નગરવાસીઓએ પણ મહાલક્ષ્મી પૂજા કરી. પછી અનેક પ્રકારના પકવાન લઈને ઐરાવતને ખવડાવવામાં આવ્યા અને યમુનાનું જળ તેને પીવડાવવામાં આવ્યું.
ત્યારબાદ રાજ્ય પુરોહિતો દ્વારા સ્વસ્તિ વાચન કરીને મહિલાઓ દ્વારા મહાલક્ષ્મીનું પૂજન કરાવવામાં આવ્યું. આ પછી, 16 ગાંઠોવાળો દોરો લક્ષ્મીજીને ચઢાવીને પોતપોતાના હાથમાં બાંધવામાં આવ્યો. બ્રાહ્મણોને ભોજન કરાવવામાં આવ્યું અને દક્ષિણાના રૂપમાં સોનાના આભૂષણો, વસ્ત્રો વગેરે આપવામાં આવ્યા. ત્યારબાદ મહિલાઓએ ભેગા મળીને મધુર સંગીત લહેરીઓ સાથે ભજન-કીર્તન કરીને આખી રાત જાગરણ કરીને મહાલક્ષ્મી વ્રતનું જાગરણ કર્યું. બીજા દિવસે સવારે રાજ્ય પુરોહિત દ્વારા વેદ મંત્રોચ્ચાર સાથે જળાશયમાં મહાલક્ષ્મીજીની મૂર્તિનું વિસર્જન કરવામાં આવ્યું. પછી ઐરાવતને વિદાય કરીને ઇન્દ્રલોક મોકલવામાં આવ્યો.
શ્રી મહાલક્ષ્મીજી વ્રત કરવાના લાભ:
જે સ્ત્રીઓ શ્રી મહાલક્ષ્મીજીનું વિધિપૂર્વક વ્રત અને પૂજન કરે છે, તેમના ઘરો ધન-ધાન્યથી ભરેલા રહે છે અને તેમના ઘરમાં મહાલક્ષ્મીજીનો સદા નિવાસ રહે છે. જે ભક્ત સાચી શ્રદ્ધા, નિયમ અને નિષ્ઠા સાથે ભાદ્રપદ માસની શુક્લ પક્ષની અષ્ટમીથી લઈને આસો માસના કૃષ્ણ પક્ષની અષ્ટમી સુધી, 16 દિવસો સુધી માતા લક્ષ્મીની પ્રસન્નતા માટે વ્રત ધારણ કરે છે, આ દરમિયાન તેમનું પૂજન કરે છે, કથા સાંભળે છે, શુદ્ધ અને સાત્વિકતાનું પાલન કરે છે, તથા દરરોજ દીપ વગેરેનું દાન કરે છે, તેમને માતા લક્ષ્મીની વિશેષ કૃપા પ્રાપ્ત થાય છે. જેનાથી ઘરની તમામ પ્રકારની દુઃખ અને દરિદ્રતાઓ દૂર થઈ જાય છે, ઘરમાં સુખ-સમૃદ્ધિનું આગમન થાય છે, અને માતા લક્ષ્મીજીની કૃપાથી તમામ પ્રકારના મનોરથોની સિદ્ધિ થાય છે.
મહાલક્ષ્મીજીની સ્તુતિ અવશ્ય કરવી જોઈએ:
"મહાલક્ષ્મી નમસ્તુભ્યમ નમસ્તુભ્યં સુરેશ્વરી હરિ પ્રિય નમસ્તુભ્યં નમોસ્તુભ્યમ દયાનિધિ".
જો તમને આ લેખ પસંદ આવ્યો હોય, તો પછી તેને શેર કરવાનું ભુલશો નહીં. આવા વધુ લેખો વાંચવા માટે ગુજરાતી જાગરણ સાથે જોડાયેલા રહો.
Disclaimer: આ લેખમાં સમાવિષ્ટ કોઈપણ માહિતી/સામગ્રી/ગણતરીની ચોકસાઈ અથવા વિશ્વસનીયતાની ખાતરી આપવામાં આવતી નથી. આ માહિતી વિવિધ માધ્યમો / જ્યોતિષીઓ / પંચાંગો / પ્રવચનો / માન્યતાઓ / શાસ્ત્રોમાંથી એકત્રિત કરીને તમારા સુધી લાવવામાં આવી છે. અમારો હેતુ માત્ર માહિતી પ્રસારિત કરવાનો છે, તેના વપરાશકર્તાઓએ તેને માત્ર માહિતી તરીકે લેવી જોઈએ. વધુમાં, વપરાશકર્તા પોતે તેના કોઈપણ ઉપયોગ માટે જવાબદાર રહેશે. ગુજરાતી જાગરણ આની પુષ્ટિ કરતુ નથી. તમારો અભિપ્રાય અમને gujaratijagran@jagrannewmedia.com પર મોકલી શકો છો.