ઘણા લોકો માને છે કે વાસી ભાત પેટને હલકું અને સ્વચ્છ રાખે છે. પરંતુ શું આ સાચું છે? ચાલો વૈજ્ઞાનિક દૃષ્ટિકોણથી જાણીએ કે વાસી ભાત શરીર માટે ફાયદાકારક છે કે નુકસાનકારક.
જ્યારે રાંધેલા ભાતને થોડા કલાકો માટે ઠંડા કરવા માટે છોડી દેવામાં આવે છે અથવા રાતોરાત ફ્રિજમાં રાખે છે, ત્યારે તેને વાસી કહેવામાં આવે છે. આવા ભાતમાં ચોક્કસ ફેરફારો થાય છે જે તાજા ભાતથી અલગ હોય છે અને તે આપણા પાચનતંત્રને અસર કરી શકે છે.
ઠંડુ થયા પછી, ચોખામાં રેઝિસ્ટન્ટ સ્ટાર્ચ બને છે. આ એક એવો સ્ટાર્ચ છે જે સીધો પેટમાં પચતો નથી, પરંતુ આંતરડામાં જાય છે અને સારા બેક્ટેરિયાને પોષણ આપે છે અને પેટ સાફ કરે છે.
રેઝિસ્ટન્ટ સ્ટાર્ચ ફાઇબરની જેમ કામ કરે છે. તે આંતરડાની ગતિમાં સુધારો કરે છે, પેટને હળવા બનાવે છે અને કબજિયાત જેવી સમસ્યાઓથી રાહત આપે છે. એટલા માટે ઘણા લોકો સવારે વાસી ભાત ખાધા પછી પેટ સાફ અનુભવે છે.
જ્યારે ચોખા ઠંડા થાય છે, ત્યારે તેમાં સ્ટાર્ચ બને છે જે ધીમે ધીમે પચે છે. આનાથી બ્લડ સુગર ઝડપથી વધતી નથી.
જો વાસી ચોખાને યોગ્ય રીતે સંગ્રહિત ન કરવામાં આવે તો તેમાં બેક્ટેરિયા વધી શકે છે. ખાસ કરીને બેસિલસ સેરિયસ નામના બેક્ટેરિયા, જે ફૂડ પોઈઝનિંગનું કારણ બને છે અને ઉલટી, ઝાડા જેવી સમસ્યાઓનું કારણ બની શકે છે.
વાસી ચોખા ખાતા પહેલા તેને યોગ્ય રીતે ગરમ કરવા ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. ચોખાને બે કલાકની અંદર ફ્રીજમાં રાખવા જોઈએ અને એક દિવસથી વધુ સમય માટે નહીં. ફરીથી ખાતા પહેલા તેને સારી રીતે ગરમ કરો જેથી બેક્ટેરિયાનો નાશ થઈ શકે.
આયુર્વેદમાં પણ, આગલા દિવસે રાંધેલા ભાત સ્વાસ્થ્ય માટે ફાયદાકારક માનવામાં આવે છે. તે વાતને શાંત કરે છે, પાચન સુધારે છે અને શરીરને ઠંડક આપે છે. ખાસ કરીને ઉનાળામાં, તે શરીરને આરામ આપે છે.