Supermoon 2025: આ નવેમ્બરમાં, આકાશ એક એવા દૃશ્યથી ભરાઈ જશે જે જાણીને તમે આશ્ચર્યચકિત થઈ જશો. હા, બુધવાર, 5 નવેમ્બરની સાંજે, વર્ષનો સૌથી નજીકનો સુપરમૂન, બીવર મૂન, દેખાશે. આ સમય દરમિયાન, ચંદ્ર ફક્ત સામાન્ય કરતાં મોટો દેખાશે નહીં, પરંતુ તેની તેજસ્વીતા પણ લગભગ 30 ટકા વધુ હશે.
નવેમ્બર મહિનો ખગોળશાસ્ત્ર પ્રેમીઓ માટે એક ખાસ ભેટ લઈને આવી રહ્યો છે. આ ફક્ત સુપરમૂન નથી, પરંતુ તે વર્ષનો સૌથી નજીકનો સુપરમૂન બનવાનો છે. કલ્પના કરો, ચંદ્ર અને પૃથ્વી વચ્ચેનું અંતર લગભગ 3,50,000 કિલોમીટર ઘટી જશે, જેનાથી તે પહેલા કરતાં વધુ મોટું અને વધુ અદભુત દેખાશે. પરંતુ આ 'સુપર' ચંદ્ર કેવો દેખાય છે, અને તેને નરી આંખોથી જોવાની શ્રેષ્ઠ રીત કઈ છે? ચાલો આ દુર્લભ ખગોળીય ઘટના વિશે કેટલીક રસપ્રદ હકીકતો પર એક નજર કરીએ…
સુપરમૂન શું છે?
પૃથ્વીની આસપાસ ચંદ્રની ભ્રમણકક્ષા સંપૂર્ણપણે ગોળાકાર નથી, પરંતુ લંબગોળ છે. આ જ કારણ છે કે ક્યારેક ચંદ્ર પૃથ્વીની થોડી નજીક આવે છે અને ક્યારેક થોડો દૂર ખસી જાય છે. જ્યારે ચંદ્ર તેના સૌથી નજીકના બિંદુ પર પૂર્ણ દેખાય છે, ત્યારે તેને "સુપરમૂન" કહેવામાં આવે છે.
નાસાના મત પ્રમાણે, આ સમય દરમિયાન, ચંદ્ર સામાન્ય દિવસો કરતાં લગભગ 14 ટકા મોટો અને 30 ટકા તેજસ્વી દેખાય છે. આનો અર્થ એ છે કે તે એ જ ચંદ્ર છે, ફક્ત થોડો નજીક, જે તેને વધુ અદભુત બનાવે છે.
આ સુપર મૂન શા માટે ખાસ છે?
આ નવેમ્બરનો સુપરમૂન આ વર્ષનો બીજો છે, પરંતુ ખાસ વાત એ છે કે તે સૌથી નજીક પણ હશે. આ સમય દરમિયાન, ચંદ્ર પૃથ્વીથી માત્ર 3,57,000 કિલોમીટર દૂર હશે, જે આખા વર્ષનું સૌથી ટૂંકું અંતર છે.
ખગોળશાસ્ત્રીઓના મતે, આ વર્ષનો સુપરમૂન 5 નવેમ્બરની સાંજે તેની પૂર્ણતા પર હશે. જો આકાશ સ્વચ્છ હશે, તો તે ભારતમાં સાંજે 6:30 વાગ્યાથી મધ્યરાત્રિ સુધી સરળતાથી દેખાશે.
મહાસાગરોને પણ અસર કરશે
જ્યારે ચંદ્ર પૃથ્વીની નજીક હોય છે, ત્યારે તેનું ગુરુત્વાકર્ષણ બળ થોડું વધે છે. આના કારણે મહાસાગરો અને સમુદ્રમાં ભરતી સામાન્ય કરતા થોડી વધારે થઈ શકે છે. જો કે, વૈજ્ઞાનિકોના મતે, આ તફાવત ખૂબ જ નજીવો છે અને સામાન્ય લોકો તેને સરળતાથી અનુભવી શકતા નથી.
સુપરમૂન કેવી રીતે જોઈ શકાશે?
આ અદભુત અવકાશી નજારાને જોવા માટે કોઈ ટેલિસ્કોપ અથવા ખાસ સાધનોની જરૂર નથી. જો આકાશ સ્વચ્છ હોય અને તમે શહેરનો પ્રકાશ ઓછો હોય તેવી જગ્યાએ હોવ, તો ચંદ્ર તેની સંપૂર્ણ તેજસ્વીતામાં દેખાશે. જો તમે ભૂતકાળના સુપરમૂનના ફોટા અથવા યાદો જોશો, તો તમને કદ અને તેજમાં તફાવત સ્પષ્ટપણે દેખાશે.
'બીવર મૂન' કેમ કહેવામાં આવે છે?
દરેક પૂર્ણિમાને એક પરંપરાગત નામ હોય છે. નવેમ્બર પૂર્ણિમાને 'બીવર મૂન' કહેવામાં આવે છે. એવું કહેવાય છે કે આ નામ એક પ્રાચીન ઉત્તર અમેરિકન પરંપરા પરથી આવ્યું છે, જ્યારે લોકો શિયાળા પહેલા બીવર ફર માટે ફાંસો ગોઠવતા હતા. તેથી, નવેમ્બર પૂર્ણિમાને 'બીવર મૂન' કહેવામાં આવે છે.
આગામી સુપર મૂન ક્યારે દેખાશે?
સુપરમૂન વર્ષમાં થોડી વાર જ દેખાય છે. આ વર્ષે, 7 ઓક્ટોબરે સુપરમૂન દેખાયો, અને આગામી 4 ડિસેમ્બર, 2025 ના રોજ દેખાશે. આ ડિસેમ્બર સુપરમૂન વર્ષનો છેલ્લો સુપરમૂન હશે. ઓક્ટોબર સુપરમૂનને તેના હવામાનને કારણે "હાર્વેસ્ટ મૂન" કહેવામાં આવતું હતું, જ્યારે નવેમ્બર સુપરમૂનને "બીવર મૂન" કહેવામાં આવશે.
કુદરત સાથે જોડાવાની એક અનોખી તક
આજની વ્યસ્ત લાઈફ સ્ટાઈલમાં, આપણે ભાગ્યે જ આકાશ તરફ નજર કરીએ છીએ, પરંતુ આ સુપરમૂન એ યાદ અપાવે છે કે કુદરતમાં હજુ પણ તેની સુંદરતાથી આપણને આશ્ચર્યચકિત કરવાની શક્તિ છે. તો આ બુધવારે, થોડો સમય કાઢીને આકાશ તરફ જુઓ, કારણ કે આ પહેલી વાર હશે જ્યારે તમે ચંદ્રને પહેલા કરતાં વધુ નજીક અનુભવો છો.