Mohan Bhagwat: ભારત એક હિન્દુ રાષ્ટ્ર છે, તેને કોઈ બંધારણીય પુરાવાની જરૂર નથી… RSS પ્રમુખ મોહન ભાગવતનું મોટું નિવેદન

મોહન ભાગવતે કહ્યું કે હિન્દુસ્તાન એક હિન્દુ રાષ્ટ્ર છે. જ્યાં સુધી આ દેશમાં ભારતીય સંસ્કૃતિનું સન્માન કરવામાં આવશે, ત્યાં સુધી ભારત એક હિન્દુ રાષ્ટ્ર જ રહેશે.

By: Kajal ChauhanEdited By: Kajal Chauhan Publish Date: Mon 22 Dec 2025 09:53 AM (IST)Updated: Mon 22 Dec 2025 09:53 AM (IST)
mohan-bhagwat-said-india-is-a-hindu-nation-and-not-need-constitutional-approval-659808

Mohan Bhagwat On Hindu Rashtra: રાષ્ટ્રીય સ્વયંસેવક સંઘ (RSS) ના પ્રમુખ મોહન ભાગવતે રવિવાર 21 ડિસેમ્બરના રોજ એક કાર્યક્રમ દરમિયાન જણાવ્યું હતું કે ભારત એક હિન્દુ રાષ્ટ્ર છે અને આ બાબતને સાબિત કરવા માટે કોઈ પણ બંધારણીય પુરાવાની જરૂર નથી કારણ કે આ જ સત્ય છે. તેમણે આ નિવેદન કોલકાતામાં RSS ના 100 વર્ષ પૂર્ણ થવા નિમિત્તે આયોજિત એક વ્યાખ્યાન કાર્યક્રમ દરમિયાન આપ્યું હતું.

મોહન ભાગવતે આ વિષયને સ્પષ્ટ કરતા એક ઉદાહરણ આપ્યું કે સૂર્ય પૂર્વમાંથી ઉગે છે અને આપણે નથી જાણતા કે આવું ક્યારથી થઈ રહ્યું છે. તો શું આપણને આ વાતના પુરાવા માટે બંધારણની જરૂર છે? તેવી જ રીતે હિન્દુસ્તાન પણ એક હિન્દુ રાષ્ટ્ર છે. તેમણે વધુમાં ઉમેર્યું કે જ્યાં સુધી આ દેશમાં ભારતીય સંસ્કૃતિનું સન્માન કરવામાં આવશે, ત્યાં સુધી ભારત એક હિન્દુ રાષ્ટ્ર જ રહેશે.

ભારતીય સંસ્કૃતિ અને માતૃભૂમિનો આદર
સંઘની વિચારધારા અંગે વાત કરતા તેમણે જણાવ્યું કે જે કોઈ પણ ભારતને પોતાની માતૃભૂમિ માને છે અને ભારતીય સંસ્કૃતિની ઇજ્જત કરે છે, તે આ દેશનો અભિન્ન ભાગ છે. તેમના મતે જ્યાં સુધી આ ધરતી પર એક પણ વ્યક્તિ એવો જીવિત છે જે ભારતીય પૂર્વજોના મહિમામાં વિશ્વાસ રાખે છે અને તેમનું સન્માન કરે છે, ત્યાં સુધી ભારત એક હિન્દુ રાષ્ટ્ર તરીકે ટકી રહેશે.

જ્ઞાતિ પ્રથા અને બંધારણીય સુધારા પર મંતવ્ય
પોતાના સંબોધનમાં મોહન ભાગવતે સ્પષ્ટ કર્યું કે જન્મ પર આધારિત જ્ઞાતિ વ્યવસ્થા એ હિન્દુત્વની ઓળખ નથી. તેમણે એમ પણ ઉમેર્યું કે જો સંસદ ક્યારેય બંધારણમાં સુધારો કરીને આ શબ્દ ઉમેરે કે ન ઉમેરે, તેનાથી કોઈ ફર્ક પડતો નથી, કારણ કે આપણે હિન્દુ છીએ અને આપણો દેશ હિન્દુ રાષ્ટ્ર છે, એ જ વાસ્તવિકતા છે. RSS પ્રમુખે ઐતિહાસિક સંદર્ભ આપતા જણાવ્યું કે 'બિનસાંપ્રદાયિક' (Secular) શબ્દ મૂળરૂપે બંધારણની પ્રસ્તાવનાનો ભાગ નહોતો. આ શબ્દ વડાપ્રધાન ઇન્દિરા ગાંધીના શાસનકાળ દરમિયાન કટોકટી (ઇમરજન્સી) વખતે 1976માં 42મા બંધારણીય સુધારા દ્વારા 'સમાજવાદી' શબ્દની સાથે ઉમેરવામાં આવ્યો હતો.