children health: ભારતીય પરિવારોમાં દૂધને લઈને એક ઊંડી માન્યતા છે કે તે બાળકોના સર્વાંગી વિકાસ માટે અનિવાર્ય છે. પરિણામે, ઘણી માતાઓ બાળકને બળજબરીથી દૂધ પીવડાવવાનો આગ્રહ રાખે છે. પરંતુ, હૈદરાબાદની યશોદા હોસ્પિટલ્સના સિનિયર પીડિયાટ્રિશિયન ડૉ. ડી. શ્રીકાંતના મતે, બાળકોને દૂધ પીવા માટે મજબૂર કરવાના ફાયદા કરતા ગેરફાયદા વધુ હોઈ શકે છે.
શું દૂધ ખરેખર અનિવાર્ય છે?
નિષ્ણાતોના મતે, દૂધ કેલ્શિયમ, પ્રોટીન, વિટામિન D અને B12નો ઉત્તમ સ્ત્રોત છે, જે હાડકાં અને મગજના વિકાસમાં મદદ કરે છે. પરંતુ તે 'એકમાત્ર'વિકલ્પ નથી. જો બાળકનું વજન, ઊંચાઈ અને શારીરિક પ્રવૃત્તિ સામાન્ય હોય, તો દૂધ માટે બળજબરી કરવાની જરૂર નથી.
બળજબરી કરવાના જોખમો
ઘણીવાર બાળકો દૂધ પીવાનો ઇનકાર કરે છે કારણ કે તેમનું શરીર તેને સ્વીકારી શકતું નથી:
લેક્ટોઝ ઇનટોલરન્સ: ઘણા બાળકોને દૂધ પચતું નથી, જેના કારણે પેટમાં દુખાવો, ગેસ, ઝાડા કે ઉલટી જેવી સમસ્યાઓ થઈ શકે છે.
માનસિક અસર: ખોરાક બાબતે દબાણ કરવાથી બાળકમાં ભોજન પ્રત્યે નકારાત્મકતા પેદા થાય છે.
એલર્જી: કેટલાક બાળકોને દૂધની ગંધ કે સ્વાદથી એલર્જી હોઈ શકે છે.
દૂધના પૌષ્ટિક વિકલ્પો
જો તમારું બાળક દૂધ પીતું નથી, તો ચિંતા કરવાને બદલે નીચે મુજબના વિકલ્પો અપનાવી શકાય:
ડેરી પ્રોડક્ટ્સ: દહીં, છાશ, પનીર કે ચીઝ.
શાકાહારી સ્ત્રોત: સોયા મિલ્ક, બદામ, તલ અને લીલા પાંદડાવાળા શાકભાજી (કેલ્શિયમ માટે).
સ્વાદમાં ફેરફાર: દૂધને સીધું આપવાને બદલે તેમાં હળદર, એલચી, કે સ્મૂધી અને ખીરના સ્વરૂપમાં આપી શકાય.
બાળકનું સ્વાસ્થ્ય માત્ર એક ગ્લાસ દૂધ પર નિર્ભર નથી, પરંતુ તેના સંતુલિત આહાર પર આધારિત છે. વાલીઓએ સમજવું જોઈએ કે દરેક બાળકની જરૂરિયાત અલગ હોય છે. ડરાવી-ધમકાવીને દૂધ પીવડાવવાને બદલે, બાળકની પસંદગીને માન આપી વૈકલ્પિક પૌષ્ટિક આહાર પર ધ્યાન આપવું જોઈએ. પ્રેમ અને સમજણ સાથેનો આહાર બાળકના શારીરિક અને માનસિક વિકાસ માટે વધુ શ્રેષ્ઠ છે.
DISCLAIMER: દરેકના શરીરની તાસીર અલગ અલગ હોય છે. આ આર્ટિકલ્સ અને સોશિયલ મીડિયા હેન્ડલ્સના માધ્યમથી સાચી, સુરક્ષિત અને વિશેષજ્ઞ દ્વારા વેરિફાઈડ માહિતી લાવવી જ અમારો પ્રયત્ન છે, પરંતુ છતાં પણ કોઈ પણ હોમ રેમેડી, હેક કે ફિટનેસ ટિપને ટ્રાય કરતાં પહેલાં તમારા ડોક્ટરની સલાહ ચોક્કસથી લેવી. તમારો અભિપ્રાય અમને gujaratijagran@jagrannewmedia.com પર મોકલી શકો છો.