Mental Health And Seasonal Change: ઓક્ટોબર મહિનો હવે થોડા જ દિવસો બાકી છે અને હવામાનમાં પરિવર્તન સ્પષ્ટપણે દેખાઈ રહ્યું છે. હળવી ઠંડી એક અલગ જ અનુભૂતિ લાવે છે, પરંતુ નવી ઋતુ નવા પડકારો લઈને આવે છે, ખાસ કરીને સ્વાસ્થ્ય માટે. જેમ જેમ હવામાન બદલાય છે, તેમ તેમ શરદી અને વાયરલ ચેપના કેસ વધે છે. હવામાનમાં ફેરફાર માત્ર શારીરિક જ નહીં પણ માનસિક સ્વાસ્થ્યને પણ અસર કરે છે. હવામાનમાં આ ફેરફારને કારણે કેટલાક લોકો મૂડ સ્વિંગ, ચીડિયાપણું અને તણાવનો અનુભવ કરે છે. ડોક્ટરો પણ સંમત છે કે હવામાનમાં ફેરફાર માનસિક સ્વાસ્થ્યને અસર કરે છે. તેથી, પોતાને સ્વસ્થ રાખવું અને માનસિક સંતુલન જાળવવું મહત્વપૂર્ણ છે. બદલાતી ઋતુઓ દરમિયાન માનસિક સ્વાસ્થ્ય સુધારવામાં કેટલીક સરળ ટિપ્સ મદદ કરી શકે છે. આ ટિપ્સ અંગે વિગતવાર જાણીશું. આ વિષય પર વધુ માહિતી મેળવવા માટે, અમે બોધટ્રી ઇન્ડિયા સેન્ટર, લખનઉના કાઉન્સેલિંગ સાયકોલોજિસ્ટ ડૉ. નેહા આનંદ સાથે વાત કરી .
બદલાતી ઋતુઓમાં માનસિક સ્વાસ્થ્ય કેમ બગડે છે? - Why Mental Health Get Affected In Seasonal Changes
રાષ્ટ્રીય માનસિક સ્વાસ્થ્ય સંસ્થા (NIMH)અનુસાર, હવામાનમાં ફેરફારને કારણે ઘણા લોકો પીડાઈ રહ્યા છે.મોસમી અસરકારક વિકાર (SAD)આનાથી મેલાટોનિનનું સ્તર વધી શકે છે, જેના કારણે ઊંઘમાં વધારો થઈ શકે છે અને માનસિક સ્વાસ્થ્ય જોખમાઈ શકે છે. આ ઋતુમાં સૂર્યપ્રકાશ ઓછો થવાથી વિટામિન ડીનું સ્તર પણ ઘટે છે અને સેરોટોનિન પ્રવૃત્તિ પર અસર પડે છે, જે માનસિક સ્વાસ્થ્ય પર અસર કરે છે.
ઋતુ પરિવર્તનમાં માનસિક સ્વાસ્થ્યને કેવી રીતે સંતુલિત કરવું? - How To Balance Mental Health In Seasonal Change
- ડો. નેહા આનંદ જણાવે છે કે બદલાતી ઋતુઓ દરમિયાન માનસિક સ્વાસ્થ્ય જાળવવા માટે, પહેલા તમારી એનર્જી અને ફોકસને ઠીક કરો અને આ માટે તમારી દિનચર્યાને સમાયોજિત કરો. હેલ્ધી ડાયટ, એક્સરસાઇઝ અને પૂરતી ઊંઘ જેવી સામાન્ય ટિપ્સ નોંધપાત્ર ફરક લાવશે.
સવારે ઉઠો અને સૂર્યપ્રકાશમાં થોડું ચાલો. સૂર્યપ્રકાશ શરીરમાં સેરોટોનિન વધારે છે અને મૂડ સુધારે છે.
તણાવના લક્ષણો ઘટાડવા માટે ઊંડા શ્વાસ લેવાની કસરત (ડીપ બ્રીથિંગ એક્સરસાઇઝ) કરો અને મેડિટેશન કરો. - બદલાતા હવામાનને કારણે જો શારીરિક સ્વાસ્થ્ય બગડે છે, તો માનસિક સ્વાસ્થ્ય પણ બગડી શકે છે તેથી સ્વસ્થ રહેવા માટે ઈમ્યુનિટી બુસ્ટિંગ ફુડ્સ તમારા ડાયટમાં સામેલ કરો. ડાયટમાં વિટામિન સી યુક્ત ખોરાક, મોસમી ફળો વગેરેનો સમાવેશ કરો.એન્ટી ઈમ્ફલેમેટરી ડ્રિંક્સ, હર્બલ ટીનો પણ સમાવેશ કરો.
- આ ઋતુમાં તરસ ઓછી લાગે છે, અને વ્યક્તિ ડિહાઇડ્રેશનનો ભોગ બની શકે છે. ડિહાઇડ્રેશન મૂડ સ્વિંગ અથવા ચીડિયાપણું લાવી શકે છે, તેથી પુષ્કળ પાણી પીવો.
નિષ્કર્ષ
બદલાતા હવામાનમાં સારું માનસિક સ્વાસ્થ્ય જાળવવા માટે, સક્રિય રહો, સ્વસ્થ આહાર લો અને મન શાંત રાખો. વિટામિન ડી મેળવવા અને ડિહાઇડ્રેશન ટાળવા માટે સવારના સૂર્યપ્રકાશમાં ફરવા જાવ.