પ્રાઇમ ટીમ, નવી દિલ્હી.
કોવિડ-19ના પડછાયા સાથે આવેલું વર્ષ 2022 ઘણી સિદ્ધિઓ માટે જાણીતું હશે. દુનિયાની વાત કરીએ તો તેની વસ્તી પહેલીવાર આઠ અબજને પાર કરી ગઈ, આર્જેન્ટિનાના સ્ટાર ફૂટબોલર લિયોનેલ મેસીનું ફિફા કપ જીતવાનું સપનું પૂરું થયું, એલોન મસ્કે ટ્વિટર ખરીદ્યું તો સાથે સાથે જ્યારે દેશમાં પહેલીવાર 5G સેવા શરૂ થઈ, ડિજિટલ ધ પાયલોટ પ્રોજેક્ટ રૂપિયાની શરૂઆત થઈ અને વિશ્વના સૌથી ઊંચા કમાન પુલનું બાંધકામ પૂર્ણ થયું. આવી સિદ્ધિઓની યાદી લાંબી છે. ચાલો જાણીએ 2022ની વિશેષ સિદ્ધિઓ વિશે જેના પગલે ભારતે અનેક ઉઁચાઈઓ સર કરી છે…
દેશમાં 5G ટેલિકોમ સેવાનો યુગ શરૂ થયો
લગભગ બે વર્ષ સુધી ચાલેલી તૈયારીઓ પછી 1 ઓક્ટોબરના રોજ આખરે દેશમાં 5G ટેલિકોમ સેવાઓ શરૂ થઈ. ભારતી એરટેલના ચેરમેન સુનીલ ભારતી મિત્તલે ભારતીય મોબાઈલ કોંગ્રેસમાં જાહેરાત કરી હતી કે તે દેશના આઠ શહેરોમાં શરૂ થઈ ગઈ છે. દેશની સૌથી મોટી મોબાઈલ કંપની Reliance Jio એ પણ દિવાળીથી પસંદગીના શહેરોમાં 5G સેવા શરૂ કરી છે. 50થી વધુ શહેરોમાં 5G સેવા શરૂ થઈ ગઈ છે. સમગ્ર દેશમાં આ સેવા શરૂ થતાં એકથી બે વર્ષનો સમય લાગશે તેવો અંદાજ છે.
ડિજિટલ રૂપિયો લોન્ચ કરનારા કેટલાક દેશોમાં ભારત એક છે
ભારતીય રિઝર્વ બેંકે પાયલોટ પ્રોજેક્ટ તરીકે 1 નવેમ્બર, 2022ના રોજ દેશમાં ડિજિટલ રૂપિયાની શરૂઆત કરી હતી. દેશના ચાર શહેરો મુંબઈ, નવી દિલ્હી, બેંગલુરુ અને ભુવનેશ્વરમાં પસંદગીની બેંકો સાથે ડિજિટલ રૂપિયો લોન્ચ કરવામાં આવ્યો છે. હાલમાં તેનો ઉપયોગ વપરાશકર્તાઓના મર્યાદિત જૂથ વચ્ચેના વ્યવહારો માટે થઈ રહ્યો છે. આગામી તબક્કામાં અમદાવાદ, ગુવાહાટી, હૈદરાબાદ, ઈન્દોર, કોચી, લખનૌ, પટના અને શિમલામાં ડિજિટલ રૂપિયાનું સર્ક્યુલેશન શરૂ કરવામાં આવશે.
દેશને ત્રણ એક્સપ્રેસ વેની ભેટ મળી
વર્ષ 2025 સુધીમાં ભારત 5 ટ્રિલિયન ડોલરનું અર્થતંત્ર બનવાની પ્રથમ શરત મજબૂત ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર છે. આ દિશામાં આગળ વધીને 2022 માં ઘણા મહત્વપૂર્ણ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર પ્રોજેક્ટ્સ પૂર્ણ કરવામાં આવ્યા છે. હરિયાણામાં, અંબાલામાં નારનૌલ સુધી 227 કિમી લાંબો ટ્રાન્સ હરિયાણા એક્સપ્રેસવે, ઉત્તર પ્રદેશમાં 341 કિમી લાંબો પૂર્વાંચલ એક્સપ્રેસવે અને 296 કિમી લાંબો બુંદેલખંડ એક્સપ્રેસવે પૂરો થયો. રેલ્વેએ ચેનાબ નદી પર વિશ્વનો સૌથી ઉંચો કમાન પુલ બનાવ્યો છે.
એર ઈન્ડિયા ટાટા જૂથમાં પાછી આવી
કોરોના મહામારીને કારણે 2021માં અનેક પડકારોનો સામનો કર્યા બાદ દેશના ઉડ્ડયન ક્ષેત્રે 2022માં નવી ઉડાન ભરી. ઉડ્ડયન ક્ષેત્રની સૌથી મોટી ઘટના એર ઈન્ડિયાના ટેકઓવરની હતી. જાન્યુઆરી 2022 માં ટાટા જૂથે સત્તાવાર રીતે એર ઈન્ડિયાની બાગડોર સંભાળી. ટાટા ગ્રુપ એર ઈન્ડિયાને તેની બાકીની ત્રણ એરલાઈન્સ વિસ્તારા, એર એશિયા અને એર ઈન્ડિયા એક્સપ્રેસ સાથે મર્જ કરવાની તૈયારી કરી રહ્યું છે. અને નવી કંપની Akasa Air એ ઓગસ્ટમાં ટેક ઓફ કર્યું.
અગ્નિવીર યોજનાનો પ્રારંભ, અગ્નિ-5નું સફળ પરીક્ષણ
વર્ષનું સૌથી મોટું પગલું અગ્નવીર યોજના હતું. સશસ્ત્ર દળોમાં યુવાનોની ભરતી કરવા માટે જૂન 2022 માં અગ્નિપથ યોજના શરૂ કરવામાં આવી હતી, જે યુવાનોને ચાર વર્ષ સુધી દેશની સેવા કરવાની મંજૂરી આપે છે. આ વર્ષે મેક ઈન ઈન્ડિયા અભિયાન હેઠળ દેશે ઘણા એવા પરફેક્ટ હથિયારો બનાવ્યા જેણે દુશ્મન દેશોની ચિંતા વધારી દીધી છે. આમાં સૌથી સચોટ અને અત્યંત ઘાતક હથિયાર અગ્નિ 5 ઇન્ટરકોન્ટિનેન્ટલ બેલિસ્ટિક મિસાઇલ હતું. ડીઆરડીઓએ વર્ષના અંત સુધીમાં આ મિસાઈલનું સફળ પરીક્ષણ કર્યું હતું. ભારતનું પ્રથમ સ્વદેશી વિમાનવાહક જહાજ INS વિક્રાંત સપ્ટેમ્બરમાં કાર્યરત થયું હતું.
ISRO કોમર્શિયલ સેટેલાઇટ લોંચમાં આગળ વધી રહ્યું છે
ISRO એ આ વર્ષે પ્રક્ષેપણ વાહન માર્ક-III સાથે કોમર્શિયલ સેટેલાઇટ પ્રક્ષેપણમાં પ્રવેશ કર્યો. ISROએ સ્મોલ સેટેલાઇટ લોન્ચ વ્હીકલ (SSLV)ને અવકાશમાં મોકલ્યું, પરંતુ તેના રોકેટમાંથી છોડવામાં આવેલા ત્રણ ઉપગ્રહ સેન્સરની ખામીને કારણે ખોટી ભ્રમણકક્ષામાં ગયા. એરટેલની માલિકીની OneWeb અગાઉ અન્ય દેશોમાંથી તેના ઉપગ્રહો લોન્ચ કરતી હતી. પરંતુ આ વર્ષે તેણે ભારતમાંથી તેના 36 ઉપગ્રહો લોન્ચ કર્યા છે.
ખાનગી ક્ષેત્રનું પ્રથમ રોકેટ લોન્ચ કરવામાં આવ્યું
ખાનગી અવકાશ ઉદ્યોગ માટે 2022 ખૂબ સારું રહ્યું છે. હૈદરાબાદના સ્કાયરૂટે તેનું રોકેટ લોન્ચ કર્યું. તે ભારતમાં ખાનગી ક્ષેત્રનું પ્રથમ રોકેટ લોન્ચ હતું. અગ્નિકુલે વિક્રમ સારાભાઈ સ્પેસ સેન્ટર ખાતે 3D પ્રિન્ટેડ એન્જિનનું સ્ટેટિક ટેસ્ટ કર્યું હતું. વિશ્વમાં 3D પ્રિન્ટેડ એન્જિનનું આ પ્રથમ ટ્રાયલ હતું. દિગંતરાએ આ વર્ષે 30 જૂને ISROના PSLV C53 થી એક ઉપગ્રહ અવકાશમાં મોકલ્યો હતો. નવેમ્બરમાં, ધ્રુવ સ્પેસે બે થિબૉલ્ટ ઉપગ્રહો અને Pixel એ તેના આનંદ ઉપગ્રહને ISROના PSLV-C54 રોકેટ પર લોન્ચ કર્યો.
દેશમાં સર્વાઇકલ કેન્સરની રસી તૈયાર છે
ભારતમાં લગભગ 200 કરોડ કોવિડ રસીઓ લગાવીને ભારતે વિશ્વમાં એક રેકોર્ડ બનાવ્યો છે. દેશમાં સર્વાઇકલ કેન્સરની રસી સપ્ટેમ્બરમાં તૈયાર કરવામાં આવી હતી. ડીસીજીઆઈએ પણ આ રસીના ઉપયોગને મંજૂરી આપી દીધી છે. જ્યારે ડિસેમ્બરમાં સરકારે કોવિડની નવી અનુનાસિક રસીને મંજૂરી આપી હતી. તે ખૂબ અસરકારક માનવામાં આવે છે. આ રસી પણ સંપૂર્ણપણે ભારતમાં બનેલી છે.
ચોખા, કઠોળનું વિક્રમી ઉત્પાદન
આ વર્ષની શરૂઆત કૃષિ ક્ષેત્ર માટે સારી રહી નથી. મુખ્ય રવિ પાક ઘઉંને હવામાનની અસર સહન કરવી પડી હતી. માર્ચમાં તાપમાનમાં અચાનક વધારો થવાથી ઉત્પાદનને અસર થઈ હતી. તેમ છતાં ઘઉંનું ઉત્પાદન 106.8 મિલિયન ટન રહ્યું, જે પાંચ વર્ષની સરેરાશ 103.8 મિલિયન ટન કરતાં વધુ છે. ચોથા એડવાન્સ અંદાજ મુજબ 2021-22માં દેશમાં 31.57 કરોડ ટન અનાજનું ઉત્પાદન થયું હતું. જે એક વર્ષ પહેલા કરતા 49.8 લાખ ટન વધુ છે. ચોખા, કઠોળ, તેલીબિયાં અને શેરડીનું ઉત્પાદન રેકોર્ડ રહ્યું.
ભારતે 73 વર્ષ પછી થોમસ કપ જીત્યો, વર્લ્ડ બોક્સિંગ ચેમ્પિયનશિપમાં ગોલ્ડ
મે 2022 માં 73 વર્ષ પછી રમતના ક્ષેત્રમાં ભારત માટે એક મોટી સિદ્ધિ પ્રાપ્ત થઈ. ભારતીય બેડમિન્ટન ટીમે પ્રથમ વખત થોમસ કપ જીતીને ઈતિહાસ રચ્યો હતો. ભારતીય ટીમે 14 વખતની ચેમ્પિયન ઇન્ડોનેશિયાને હરાવીને કપ જીત્યો હતો. આ જ મે મહિનામાં જ ભારતીય મહિલા બોક્સર નિખાત ઝરીને વર્લ્ડ બોક્સિંગ ચેમ્પિયનશિપમાં ગોલ્ડ મેડલ જીત્યો હતો. તેણે 53 કિગ્રા વર્ગમાં થાઈલેન્ડના જિતપાંગ જુટમાસને 5-0થી હરાવીને આ સિદ્ધિ મેળવી હતી.
નીરજ ચોપરાને વર્લ્ડ એથ્લેટિક્સ ચેમ્પિયનશિપમાં સિલ્વર મેડલ મળ્યો
ભારત માટે ઓલિમ્પિકમાં ગોલ્ડ મેડલ જીતનાર નીરજ ચોપરાએ જુલાઈ 2022માં વધુ એક સિદ્ધિ મેળવી હતી. નીરજે અમેરિકામાં યોજાયેલી વર્લ્ડ એથ્લેટિક્સ ચેમ્પિયનશિપમાં ભાલા ફેંક સ્પર્ધામાં સિલ્વર મેડલ (88.13 મીટર) જીત્યો હતો. આ ચેમ્પિયનશિપમાં ભાલા ફેંકમાં મેડલ જીતનાર પ્રથમ ભારતીય ખેલાડી બન્યો.
દેશમાં નવી શિક્ષણ નીતિ અમલી
કેન્દ્ર સરકારે નવી શિક્ષણ નીતિ 2020 લાગુ કરી છે. નવી નીતિમાં શૈક્ષણિક માળખાને 5+3+3+4 વર્ગોમાં વહેંચવામાં આવી છે. નીતિએ 2030 સુધીમાં ગ્રોસ એનરોલમેન્ટ રેશિયોને 100 ટકા સુધી લાવવાનું લક્ષ્ય નક્કી કર્યું છે. નવા વર્ષથી આ નીતિઓ અનુસાર ઘણા દેશોમાં અભ્યાસક્રમો કાર્યરત થશે. આ ક્રમમાં આગામી 5 વર્ષમાં 14500 શાળાઓને પીએમ-શ્રી પ્રોજેક્ટ હેઠળ ઉમેરીને વિકસિત કરવામાં આવશે.
Google પર DigiLocker, Google Pay પર વૉઇસ ટ્રાન્ઝેક્શન શોધ
19 ડિસેમ્બરના રોજ ભારત માટે Google ની આઠમી આવૃત્તિ દરમિયાન ભારતમાં કેટલીક નવી સુવિધાઓની જાહેરાત કરવામાં આવી હતી. આમાં એન્ડ્રોઇડ ફોન યુઝર્સ ગૂગલ ફાઇલ્સ એપ દ્વારા ડિજી લોકરની સુવિધા મેળવી શકશે. તો બીજી તરફ લોકોની સુવિધા માટે ગૂગલ પેમાં એક નવું ફીચર ટ્રાન્ઝેક્શન સર્ચ શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું. આના દ્વારા વાત કરીને યુઝર્સ તેમના પૈસાની લેવડ-દેવડ વિશે માહિતી મેળવી શકશે.
વિશ્વની વસ્તી 8 અબજને વટાવી ગઈ છે
સંયુક્ત રાષ્ટ્ર મુજબ 15 નવેમ્બરે વિશ્વની વસ્તી 8 અબજના આંકડાને પાર કરી ગઈ. આઠ અબજથી નવ અબજની વસ્તી સુધી પહોંચવામાં 15 વર્ષનો સમય લાગવાનો અંદાજ છે. જ્યારે સમગ્ર વિશ્વની વસ્તી 7 અબજથી વધીને 8 અબજ થવામાં માત્ર 12 વર્ષ લાગ્યાં. ભારતની વસ્તી 1.4 અબજને વટાવી ગઈ છે.
એલન મસ્કે માઇક્રો બ્લોગિંગ સાઇટ ટ્વિટરની ખરીદી કરી
વિશ્વના સૌથી ધનાઢ્ય વ્યક્તિ અને ટેસ્લાના સીઈઓ એલોન મસ્કે માઈક્રો-બ્લોગિંગ સાઈટ ટ્વિટર ખરીદી છે. એલોન મસ્કે પહેલીવાર 13 એપ્રિલે ટ્વિટર ખરીદવાની જાહેરાત કરી હતી. તેણે શેર દીઠ $54.2ના ભાવે $44 બિલિયનની ઓફર કરી હતી, પરંતુ પછી જુલાઈમાં સોદો તોડવાની જાહેરાત કરી હતી. ટ્વિટર બોર્ડે આ નિર્ણય વિરુદ્ધ કોર્ટમાં અરજી કરી હતી. ત્યારબાદ મસ્ક આ સોદા પર ફરીથી વાટાઘાટો કરવા સંમત થયા હતા. 27 ઑક્ટોબરે, તેણે સોદો પૂર્ણ કર્યો અને ટ્વિટરનું સંચાલન સંભાળ્યું.
ChatGPT શોધની દુનિયામાં નવીનતમ એન્ટ્રી
ChatGPT શોધની દુનિયામાં નવીનતમ એન્ટ્રીએ સમગ્ર ઇન્ટરનેટ વિશ્વને આશ્ચર્યચકિત કરી દીધું છે. આ આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સ આધારિત ચેટબોટ લોકોના સવાલોના સચોટ જવાબો આપી રહ્યું છે. 30 નવેમ્બરે લોન્ચ થયાના એક સપ્તાહની અંદર તે 10 લાખ વપરાશકર્તાઓ સુધી પહોંચી ગયું. નેટફ્લિક્સને આ આંકડાને સ્પર્શવામાં 3.5 વર્ષ લાગ્યાં. ટ્વિટરે બે વર્ષ પછી અને ફેસબુકે 10 મહિના પછી આ સ્થાન હાંસલ કર્યું છે.
મેસ્સીનું સપનું પૂરું, આર્જેન્ટિના 36 વર્ષ પછી ફૂટબોલ ચેમ્પિયન બન્યું
આર્જેન્ટિનાએ કતારમાં રમાયેલી ફાઇનલમાં ભૂતપૂર્વ ચેમ્પિયન ફ્રાન્સને પેનલ્ટી પર 4-2થી હરાવીને 36 વર્ષ બાદ ફિફા વર્લ્ડ કપનો ખિતાબ જીત્યો હતો. આ સાથે વર્તમાન યુગના સર્વશ્રેષ્ઠ ફૂટબોલર લિયોનેલ મેસ્સીનું વર્લ્ડ ચેમ્પિયનશિપ જીતવાનું સપનું પણ પૂરું થયું. 1994 અને 2006 પછી ત્રીજી વખત ફિફા વર્લ્ડ કપની ફાઈનલનો નિર્ણય પેનલ્ટી શૂટઆઉટથી થયો હતો.
દિગ્ગજ ટેનિસ ખેલાડી ફેડરરની નિવૃત્તિ
સ્વિટ્ઝર્લેન્ડના ટેનિસ દિગ્ગજ રોજર ફેડરરે 15 સપ્ટેમ્બરે રમતમાંથી નિવૃત્તિની જાહેરાત કરી હતી. ફેડરરે લેવર કપમાં તેની છેલ્લી રમત રમી હતી. 20 ગ્રાન્ડ સ્લેમ સિંગલ્સ ટાઇટલ જીતનાર ફેડરરે 8 વિમ્બલ્ડન ટાઇટલ, 6 ઓસ્ટ્રેલિયન ઓપન, 5 યુએસ ઓપન અને એક ફ્રેન્ચ ઓપન ટાઇટલ જીત્યા હતા. બે ઓલિમ્પિક મેડલ પણ જીત્યા. વિદાય દરમિયાન ટેનિસના દિગ્ગજોની ભાવનાત્મક તસવીરોએ દરેકને આ રમત અને ખેલાડીની મહાનતા વિશે જણાવ્યું.
મેલેરિયા માટે સૌથી અસરકારક રસીની શોધ
સપ્ટેમ્બરમાં ઓક્સફર્ડ યુનિવર્સિટીના વૈજ્ઞાનિકોએ દાવો કર્યો હતો કે મેલેરિયાની રસીની શોધ કરી છે જે વિશ્વને બદલી શકે છે. આ રસી વડે મેલેરિયાથી થતા મૃત્યુને રોકી શકાય છે. પ્રારંભિક તબક્કામાં તે 80 ટકા સુધી અસરકારક સાબિત થયું છે. મેલેરિયા વિશ્વમાં દર વર્ષે ચાર લાખથી વધુ લોકોનો ભોગ લે છે.