એક મહત્ત્વપૂર્ણ જાહેર હિતના નિર્ણયમાં, યુનિક આઇડેન્ટિફિકેશન ઓથોરિટી ઓફ ઇન્ડિયા (UIDAI)એ આશરે 6 કરોડ બાળકોને સીધો લાભ આપતા, ફરજિયાત બાયોમેટ્રિક અપડેટ (MBU) માટેની તમામ ફી માફ કરી દીધી છે.
MBU ફી માફી: 1 ઓક્ટોબર 2025થી એક વર્ષ સુધી અમલ
આ વય જૂથ માટે MBU ફી માફી 1 ઓક્ટોબર, 2025થી અમલમાં આવી છે અને તે આગામી એક વર્ષ સુધી લાગુ રહેશે. આ નિર્ણય વાલીઓ માટે મોટી રાહત લઈને આવ્યો છે.
5 થી 17 વર્ષના બાળકોને લાભ
UIDAIના નિયમો અનુસાર, પાંચ વર્ષથી ઓછી ઉંમરના બાળકોના આધારમાં બાયોમેટ્રિક્સ (ફિંગરપ્રિન્ટ્સ અને આઇરિસ) લેવામાં આવતા નથી, જે પાછળથી બે તબક્કામાં અપડેટ કરવા ફરજિયાત છે:
પ્રથમ MBU: બાળક પાંચ વર્ષની ઉંમર વટાવે ત્યારે.
બીજું MBU: બાળક પંદર વર્ષની ઉંમર વટાવે ત્યારે.
નવો નિયમ: અગાઉ, જો નિર્ધારિત વય જૂથ (5-7 વર્ષ અને 15-17 વર્ષ) પછી અપડેટ કરાવવામાં આવે તો પ્રતિ MBU ₹125ની નિશ્ચિત ફી વસૂલવામાં આવતી હતી. જો કે હવે આ નિર્ણયથી MBU હવે 5 થી 17 વર્ષની વય જૂથના તમામ બાળકો માટે અસરકારક રીતે મફત છે.
શિક્ષણ, શિષ્યવૃત્તિ અને DBTમાં સરળતા
આ મફત બાયોમેટ્રિક અપડેટ સુવિધાથી બાળકોને શિક્ષણ, પ્રવેશ પરીક્ષાઓ માટે નોંધણી, શિષ્યવૃત્તિ અને ડાયરેક્ટ બેનિફિટ ટ્રાન્સફર (DBT) યોજનાઓ જેવી મહત્ત્વપૂર્ણ સરકારી સેવાઓનો લાભ લેવામાં સરળતા મળશે. અપડેટેડ બાયોમેટ્રિક્સ સાથેનો આધાર કાર્ડ જીવનની ઘણી પ્રક્રિયાઓને સરળ બનાવે છે.
UIDAI એ વાલીઓને અપીલ કરી છે કે તેઓ આ ફી માફીની અવધિનો લાભ લઈને તેમના બાળકોના બાયોમેટ્રિક્સ પ્રાથમિકતાના ધોરણે અપડેટ કરાવે.
7 થી 15 વર્ષના બાળકો માટે MBU ફી માફી
UIDAI તરફથી ઑક્ટોબર 2025માં એક મોટી રાહતની જાહેરાત કરવામાં આવી છે. જે અંતર્ગત 7 થી 15 વર્ષની વય જૂથના બાળકો માટે આધાર બાયોમેટ્રિક અપડેટ્સ (MBU) માટેની તમામ ફી માફ કરવામાં આવી છે.આ ફી માફી 1 ઓક્ટોબર 2025 થી શરૂ કરીને આગામી એક વર્ષ સુધી એટલે કે 1 ઓક્ટોબર 2026 સુધી અમલમાં રહેશે.
આ નિર્ણયથી લગભગ 6 કરોડ બાળકોને સીધો લાભ થશે, જે બાળકો 5 થી 7 વર્ષની મફત સેવામાં ચૂકી ગયા હતા, તેઓ પણ હવે કોઈપણ ચાર્જ વિના અપડેટ કરાવી શકશે.
બાળકો માટે હોય છે બાળ આધાર કાર્ડ
વર્ષ 2018માં UIDAIએ બાલ આધાર કાર્ડ લોન્ચ કર્યું હતું. તે ખાસ કરીને પાંચ વર્ષથી ઓછી ઉંમરના બાળકો માટે રચાયેલ છે. પુખ્ત વયના લોકો માટે જારી કરાયેલા પ્રમાણભૂત સફેદ આધાર કાર્ડથી વિપરીત, બાલ આધાર કાર્ડ નાના બાળકોને ઓળખવા માટે જારી કરવામાં આવે છે. તેમાં બાળકની બધી સંબંધિત માહિતી પણ સામેલ છે. બાલ આધાર કાર્ડમાં 12-અંકનો UID પણ છે, જે એક અનન્ય ઓળખ નંબર છે.